Mikro Katman Titremesi (Micro Ringing), Kayış İzi(Belt Ghosting) ve VFA(Vertical Fine Artifacts): Nedenleri ve Farkları

Micro ringing (veya ghosting), 3D baskılarda keskin kenarların hemen yanında görülen küçük dalgalı izlerdir. Genellikle yazıcının ani yön değişimlerinde ortaya çıkar. Bu yazıda, micro ringing’in nedenlerini, Bambu Lab yazıcılardaki etkilerini ve bu sorunun nasıl azaltılabileceğini inceliyoruz.


Micro Ringing Nedir?

Micro ringing, baskı modelinin sert geometrik kenarlarının etrafında oluşan tekrarlayan gölgeli hatlardır. Özellikle yazıcının hızla yön değiştirdiği yerlerde, nozzle’ın ivmesi ve gövde titreşimi bu izleri oluşturur. Genellikle baskı kalitesini doğrudan etkilemese de, görsel olarak rahatsız edici olabilir.

Kayış İzi Nedir?

Kayış izi (belt ghosting), micro ringing’e benzer şekilde ortaya çıkan fakat genellikle kayışın adımlarına paralel, daha periyodik izlerdir. Yüksek hız veya ivme durumunda, özellikle kayışların rezonansa girmesiyle bu izler oluşur. Düzenli aralıklarla tekrarlayan dalgalanmalar şeklinde görülebilir ve özellikle büyük düz yüzeylerde fark edilir.

VFA (Vertical Fine Artifacts) Nedir?

VFA, baskının yüzeyinde düşey yönde tekrarlayan çizgiler veya şeritler halinde görülen çok ince artefaktlardır. Genellikle step motorların düşük kaliteli mikro adımlama karakteristiğinden kaynaklanır. Bu tür hatalar, nozzle’ın düzgün ilerlememesiyle değil, motorun adım motor sinyallerindeki düzensizliklerle ilgilidir. VFA etkisi yazıcının donanımıyla (motor kalitesi, sürücü tipi) ve sürücü ayarlarıyla ilgilidir, dolayısıyla ayarlarla tamamen giderilemeyebilir fakat azaltılabilir.

Bu İzler Nasıl Ayırt Edilir?

  • Micro Ringing: Keskin köşelerin hemen yanında ortaya çıkan yatay dalgalanmalar; sıklıkla nozzle’ın yön değiştirmesinden sonra başlar.
  • Kayış İzi: Yüzey boyunca düzenli aralıklarla tekrarlayan yatay titreşim izleri; genelde tüm yüzeye yayılır ve belirli frekansta olur.
  • VFA: Dikey yönde (Z ekseni boyunca) oluşan, gözle zor fark edilen çok ince çizgiler; ışık altında parlayarak fark edilebilir.

Bu üç yüzey hatası farklı nedenlere dayanır ve çözüm yolları da farklıdır. Bu nedenle doğru tespit yapılmadan rastgele ayar değişiklikleri baskı kalitesine zarar verebilir.


Bambu Lab Yazıcılarda Ringing’e Neden Olan Etkenler

1. Hızlı Baskı ve Ani Yön Değişimleri

  • X/Y eksenindeki ani hareketler titreşim oluşturur.
  • Özellikle yüksek hızda basılan keskin köşelerde etkisi artar.

2. Yüksek Hız ve İvme Ayarları

  • Bambu Studio’da bulunan “Speed” ve “Acceleration” ayarları, doğrudan titreşim miktarını etkiler.
  • Hız aşıldığında yazıcı yapısı salınım yaratabilir.

3. Yazıcının Fiziksel Konumu

  • Masa düz değilse ya da titreşim emici ayaklar yoksa salınım artar.
  • Yazıcı hafif veya gevşek bir yüzeye konduysa daha çok ringing olur.

4. Donanımsal Boşluklar

  • Kayış gerginliği düşükse nozzle konumu tam sabit kalmaz.
  • Motor millerinde veya rulmanlarda gevşeme varsa bu da titreşim yaratır.

Çözüm Yolları

✅ Input Shaper Kalibrasyonu (X1C için)

  • X1 Carbon modeli, Klipper tabanlı yazılımı sayesinde input shaper desteği sunar.
  • Bambu Studio üzerinden “Vibration Compensation” menüsünden bu işlem başlatılabilir.
  • Kalibrasyon sonrası yazıcı kendi frekansına göre hareketlerini optimize eder.

🛠 P1P için Fiziksel Önlemler

  • P1P modelinde input shaper yoktur. Bu nedenle:
    • Hızlar manuel olarak düşürülmelidir.
    • Yazıcı sağlam bir masaya yerleştirilmelidir.
    • Kayış gerginliği kontrol edilmelidir.

⚙ Slicer Ayarları

  • Hız/ivme azaltılarak salınım düşürülebilir:
    • Max Print Speed: 100 mm/s altı
    • Max Acceleration: 3000 mm/s² altı
  • “Outer Wall Wipe Distance” ayarı ile yüzeyin daha düzgün çıkması sağlanabilir.

Ek Tavsiyeler

  • Yazıcının altında silikon titreşim emici pedler kullanın.
  • Ağır ve dengeli bir zemin tercih edin (örneğin taş veya kalın MDF tabla).
  • Gereksiz yüksek hız profillerinden kaçının (“Sport Mode” yerine “Standard” kullanımı).

Sonuç

Micro ringing, yazıcının hareket sisteminden kaynaklanan ince bir problem olsa da, doğru ayarlar ve fiziksel önlemlerle büyük ölçüde azaltılabilir. X1C modelinde input shaper sayesinde bu sorun yazılımsal olarak çözülürken, P1P kullanıcılarının hız, masa dengesi ve kayış bakımı gibi konulara dikkat etmesi gerekir.