Airbrush kullanıcıları için en büyük dertlerden biri de temizleme masrafıdır. Piyasadaki hazır airbrush temizleyiciler pahalıdır ve her marka farklı reçeteler sunar. Neyse ki, doğru karışımlarla kendi airbrush temizleyicini evde hazırlamak mümkün. İşte 3 farklı güç seviyesinde DIY airbrush temizleyici:
🧴 1️⃣ Basit Temel Formül
İçerik:
- %50 Saf su
- %40 İzopropil alkol (%70 veya %90)
- %10 Cam temizleyici (KESİNLİKLE AMONYAKSIZ OLMALI – aksi halde contalara zarar verir)
- İsteğe bağlı: 1–2 damla bulaşık deterjanı
✔️ Avantajlar
✅ Malzemeler kolay bulunur, ucuzdur.
✅ Hafif akrilik kalıntılar için yeterli.
✅ Cam temizleyici pigment çözmeyi kolaylaştırır.
✅ Solventsiz veya düşük solventlidir.
❌ Dezavantajlar
– Çok kurumuş veya kalın boya katmanlarında zayıf kalabilir.
– Cam temizleyicideki amonyaksız olmalı aksi halde contalara zarar verir.
– Metal yüzeylerde uzun süre temas ettirilmemeli.
⚠️ Güvenlik Bilgisi
🔹 Maske takmak gerekmez, ancak açık alanda kullan.
🔹 Temizlikten sonra airbrush’ı duru suyla durula.
🔹 Cam temizleyici cildi kurutabilir, eldiven kullanmak iyi olur.
🧪 2️⃣ Orta Seviye “Pro” Formül
İçerik:
- %60 Saf su
- %30 İzopropil alkol
- %5 Butil glikol
- %5 Gliserin
✔️ Avantajlar
✅ Piyasadaki ticari temizleyicilere benzer etki.
✅ Butil glikol sayesinde inatçı pigmentleri de söker.
✅ Gliserin contaları kurutmaz, iğne mekanizmasını kaygan tutar.
✅ Hem airbrush haznesinde hem iğne/nozulda güvenle kullanılabilir.
❌ Dezavantajlar
– Butil glikol ciltle temas ederse tahriş edebilir.
– Eldiven ve havalandırma önerilir.
– Aşırı kullanımda contaları uzun süre butil glikole maruz bırakma.
⚠️ Güvenlik Bilgisi
🔹 Eldiven tak.
🔹 Buharlaşmayı uzun süre soluma.
🔹 Çocuklardan uzak tut.
🔹 Metal parçaları içinde uzun süre bekletme.
🔹 Kullanım sonrası saf suyla mutlaka durula.
🧪 3️⃣ Güçlü “Yoğun Çözücü” Formül
İçerik:
- %70 Saf su
- %25 Butil glikol
- %5 İzopropil alkol
- ~10 damla Gliserin (100 ml karışım için)
✔️ Avantajlar
✅ Çok güçlü bağlayıcı çözücü etkisi.
✅ Kurumuş veya kanalda birikmiş eski akrilik boyaları söker.
✅ Ticari en agresif akrilik temizleyicilere yakın performans.
✅ Gliserin contaları korur.
❌ Dezavantajlar
– Butil glikol oranı yüksek olduğu için koruyucu eldiven şart.
– Uzun süre contalarla temas ettirilirse sızdırmazlık malzemesini yumuşatabilir.
– Buharı solumamak gerekir.
– Metal yüzeyde uzun süre bekletilmez.
⚠️ Güvenlik Bilgisi
🔹 Maske veya iyi havalandırma önerilir.
🔹 Eldiven kullan.
🔹 Çocuklardan uzak tut.
🔹 Direkt alev veya kıvılcım kaynaklarından uzak sakla (düşük parlama noktası).
🔹 Artan karışımı atarken lavaboya değil, atık kutusuna boşalt.
📌 Hangisini Seçmeli?
✔️ Hızlı temizlik & hafif kullanım: Temel formül.
✔️ Hobici düzeyinde güçlü: Orta formül (butil glikol düşük).
✔️ Kurumuş zorlu boya: Güçlü formül (butil glikol yüksek).
🛠️ Ek İpuçları
✅ Temizleyici kullanımı sonrası airbrush’ı mutlaka saf suyla durula.
✅ Metal iğne ve nozulda kalan çözücüyü kuru bezle sil.
✅ Temizlik kabında geri püskürtme (back flush) yapmayı unutma.
✅ Uzun süre saklamak için karışımı cam şişede, serin yerde muhafaza et.
🔒 Güvenlik Önerisi Özet
- Solvent içerikli karışımlar = Eldiven + Havalandırma
- Çocuklardan uzak, etiketli şişede sakla
- Ateş veya sıcak yüzeyden uzak tut
- Kullanım sonrası durulama yap
🎯 Sonuç
Airbrush kullanıyorsan, kendi temizleyicini üretmek cebini kurtarır, performansı artırır. Ama formüle sadık kal, güvenliği unutma!