Warping Nedir? PLA ve ABS İçin Farklı Önlemler

Warping (kenar kalkması), özellikle geniş yüzeyli modellerde veya yüksek çekme oranına sahip filamentlerle baskı alınırken karşılaşılan yaygın bir sorundur. Bu durum, baskının tabla yüzeyine yapışık kalan alt katmanlarının, üst katmanların soğuma sırasında büzüşmesiyle yukarı çekilmesi sonucu ortaya çıkar. Bu yazıda, warping neden oluşur ve PLA ile ABS için nasıl farklı önlemler alınır, detaylı biçimde açıklıyoruz.

Warping Neden Olur?

Warping’in temel sebebi, filamentin soğurken hacimsel olarak büzülmesidir. Soğuyan katmanlar üst üste biriktikçe alt katmanları yukarı çekmeye başlar.

Warping’e Neden Olan Faktörler:

  • İlk katmanın tabla yüzeyine yeterince yapışmaması
  • Tabla sıcaklığının yetersiz kalması
  • Soğutma fanının yanlış kullanımı
  • Hava akımlarına açık baskı ortamı (özellikle P1P gibi açık kasa yazıcılarda)
  • Filamentin nemli olması veya uygun olmayan slicer ayarları

PLA ve ABS: Malzeme Bazlı Riskler ve Çözümler

PLA (Düşük Çekme Malzemesi)

  • Genellikle warping’e karşı dayanıklıdır.
  • Bambu Lab yazıcılarda, özellikle PEI yüzeyli tabla ve doğru Z-offset ile sorunsuz çalışır.

Bambu Studio için Öneriler:

  • Tabla sıcaklığı: 60°C
  • Soğutma fanı: %100
  • “Brim” özelliği opsiyonel olarak açılabilir.
  • İlk katman: 20 mm/s hızla ve düşük fanla başlanmalı.

ABS (Yüksek Çekme Malzemesi)

  • Warping riski yüksektir.
  • Soğuma sırasında kenar kalkmaları sık görülür.

Bambu Lab’e Özel Önlemler:

  • X1C yazıcısı kapalı haznesi sayesinde ABS için idealdir. Hazne içi sıcaklığı daha stabil kalır.
  • P1P açık yapılıdır ve ABS kullanımı önerilmez; eğer kullanılacaksa mutlaka dışarıdan enclosure eklenmelidir.
  • Tabla sıcaklığı: 100–110°C
  • Soğutma fanı: %0 (tamamen kapalı)
  • “Brim” ayarı aktif edilmeli; Yapışma artırıcı yüzey çözümleri (örneğin Magigoo, 3D LAC, PVA stick) tercih edilebilir.
  • Katmanlar arası çekmeyi azaltmak için düşük hızlarla baskı yapılmalı (ilk katman 10–20 mm/s).

Bambu Studio’da Warping Önleyici Ayarlar

  • Support > Adhesion sekmesinden Brim etkinleştirilir; Çok zorlu modellerde yüzey yapışkanları kullanılması tavsiye edilir.
  • İlk katmana özel hız ve fan ayarları ayrı olarak girilebilir.
  • Z-seam alignment ayarlarıyla, çatlamaya neden olan geçiş bölgeleri yönetilebilir.
  • PEI sheet’in temizliği ve ilk katman baskı mesafesi (Z-offset) kritik önem taşır.

Ekstra Öneriler

  • Filament nemli ise baskıdan önce mutlaka kurutulmalıdır. AMS kullanılıyorsa besleme hattında nem alıcı çözümler eklenebilir.
  • Z-offset ayarı doğru yapılmalı; nozzle fazla uzakta ise ilk katman tutunmaz.
  • Tablanın sabunlu suyla düzenli temizlenmesi, ilk katman yapışmasını artırır.
  • Gerektiğinde 3D baskı yüzey yapıştırıcıları kullanılabilir (Magigoo, 3D LAC vs.).

Sonuç

Warping, doğru ayarlar ve uygun malzeme kullanımı ile büyük ölçüde önlenebilir. X1C gibi kapalı kasa yazıcılarda ABS gibi çekme oranı yüksek filamentler güvenle kullanılabilirken, P1P için ise daha dikkatli planlama gerekir. Slicer ayarlarının doğru yapılması, tabla sıcaklığının kontrolü ve ilk katmanın güvenilir yapışmasıyla hem estetik hem de sağlam baskılar elde edilebilir.