3D yazıcılarda sık karşılaşılan sorunlardan biri, “parsiyel tıkanıklık” olarak bilinen kısmi nozzle tıkanmasıdır. Bu durumda filament tamamen durmaz; akış azalır, baskı kalitesi düşer ve yüzeyde tutarsızlıklar ortaya çıkar. Tam tıkanmaya göre daha zor tespit edilir ancak belirtileri dikkatlice incelendiğinde ayırt edilebilir.
Parsiyel Tıkanıklığın Belirtileri
- Filamentin ince veya kesik kesik çıkması
- Katmanlar arasında düzensiz boşluklar oluşması
- Yüzeyde çizgisel hatalar veya eksik bölgeler
- Ekstrüder motorunun tıklama sesi çıkarması (geri itme hareketi)
Nedenleri
1. Kirli veya Eski Nozzle
Uzun süre kullanılan nozzle içinde karbonlaşmış kalıntılar birikebilir. Bu kalıntılar, filamentin geçiş kanalını daraltarak akışı sınırlar.
2. Yanlış Sıcaklık Ayarı
Düşük sıcaklıkta baskı, filamentin tam erimemesine neden olurken; aşırı sıcaklıkta baskı, yanma ve tortu oluşturur.
3. Uyumlu Olmayan Filament
Ucuz veya düşük kaliteli filamentlerde katkı maddesi oranı fazla olabilir. Bu maddeler nozzle içinde kalıntı bırakabilir.
4. Yetersiz Soğutma
Hotend civarındaki yetersiz soğutma, ısı yayılımına yol açarak ısının yukarıya kaçmasına ve “heat creep” etkisiyle tıkanmaya neden olabilir.
Çözüm Yolları
Soğuk Çekme (Cold Pull)
Nozzle içindeki parçacıkları temizlemek için PLA veya temizleme filamentleri ile cold pull işlemi yapılabilir. Bu işlem, tıkanıklığın basit seviyede olduğu durumlarda oldukça etkilidir.
Cold Pull Nasıl Yapılır yazımızı inceleyiniz.
Nozzle Temizliği veya Değişimi
Cold pull işe yaramıyorsa, nozzle çıkarılıp fırça veya tel ile temizlenebilir. Şiddetli tıkanıklıklarda yeni bir nozzle takmak gerekebilir.
Sıcaklık Ayarlarının Gözden Geçirilmesi
Filament türüne uygun sıcaklık aralıklarında baskı yapılmalıdır. Gerekirse PID ayarları yapılarak sıcaklık dalgalanmaları azaltılabilir.
Filament Kalitesinin Artırılması
Yüksek kaliteli, katkısız ve düzgün çap toleransına sahip filamentler tercih edilmelidir. Filamentler kuru ve temiz koşullarda saklanmalıdır.
Sonuç
Parsiyel tıkanıklıklar, baskı kalitesini düşüren ancak erken tespit ve doğru müdahale ile çözülebilecek sorunlardır. Düzenli bakım, doğru sıcaklık yönetimi ve kaliteli filament kullanımı ile bu tür tıkanıklıkların önüne geçmek mümkündür.